Cynizm jest postawą etyczną, która ma swoje początki w czasach starożytnych. Jego znaczenie uległo jednak zmianie, dziś mianem cynika określamy człowieka zbuntowanego, który jawnie odrzuca wszelkie normy i zasady - krytykuje je, nie liczy się z uczuciami innych osób, jest egoistą. Jak odbieramy dziś cyników i czy można wygrać z łatką cynizmu?
Cynizm - założenia filozofii cyników
Cynizm jest filozofią starożytną, która ma swoje początki w V w.p.n.e. Cynicy odrzucali normy i zasady oraz traktowali tą powinność jako synonim dobrego życia. Dla nich wartością nadrzędną była cnota, wyzbywali się bogactwa, rezygnowali z wszelkich dóbr. Ich zdaniem wszystko to zniewalało człowieka, a cynicy dążyli do poczucia wolności.
W okresie cesarstwa rzymskiego znaczenie cynizmu nieco się zmieniło, nadal był on utożsamiany z odrzuceniem norm i wartości, ale jego znaczenie zaczęło być negatywne. W takiej formie przetrwało ono do dnia dzisiejszego.
Cynizm - czym charakteryzuje się ta postawa?
Współcześnie cynik również, jak w starożytnym Rzymie, ma negatywne znaczenie.
Cynizm to postawa, wyrażająca jawny sprzeciw wobec norm i wartości. Cynicy krytykują wszystko i nie proponują nic w zamian.
Cynicy krytykują:
- społeczeństwo,
- normy, jakimi się kieruje,
- potępiają zasady moralne.
Sami jednak nie wnoszą niczego nowego, buntują się przeciwko zniewoleniu, ale ich wolność jest jedynie pozorna. We współczesnej postawie cynicznej widać piętno materializmu: to kapitalizm w dużej mierze odpowiedzialny jest za obraz współczesnego cynika. Pogoń za karierą, pieniądzem sprawia, że podnosi się poziom egoizmu w społeczeństwie, co sprzyja przyjmowaniu postawy cynicznej. Przestajemy liczyć się z innymi, myślimy jedynie o własnym dobrze, przestajemy rozmawiać z ludźmi, mamy wyraźne problemy z nawiązywaniem prawidłowych i zdrowych relacji.
Człowiek cyniczny (cynik) - kim jest i jak się zachowuje?
Wiemy już co nieco o współczesnych cynikach, warto jednak tą wiedze uporządkować.
Cynik przede wszystkim:
- nie liczy się z normami, zasadami, krytykuje je otwarcie i czasem agresywnie, postępuje według własnych zasad, nie zawsze zgodnych z ogólnie przyjętymi normami;
- jest podejrzliwy wobec innych;
- nie wierzy w bezinteresowność i dobroć innych ludzi;
- jest skupiony na sobie, to egoista;
- brakuje mu empatii, nie liczy się z innymi, brakuje mu wrażliwości, nie porusza go czyjaś krzywda;
- jest złośliwy, robi innym na złość dla przyjemności, lubi sprawiać przykrość;
- stosuje szantaż emocjonalny i inne techniki "gry" na emocjach;
- jest sarkastyczny i pesymistycznie nastawiony do świata i innych ludzi;
- bywa arogancki i bezczelny.
Czy jestem cynikiem? - jak wyzbyć się cynizmu?
Z powyższego opisu wynika, że masz wiele cech cynika? Chcesz z tym walczyć? Spokojnie, istnieje wiele metod, które pozwolą Ci na walkę z cechami i zachowaniami, typowymi dla cynika. Poniżej kilka sposobów, które pozwolą Ci na stymulowanie cech, które pomogą Ci w walce z tendencjami do cynizmu.
Podporządkuj się, ale bądź asertywny
Żyjemy w społeczeństwie, które rządzi się określonymi prawami i zasadami. Naszym zadaniem jest się im podporządkować. Pamiętaj jednak, aby zachowywać złoty środek pomiędzy buntem a uległością. Słuchaj się, ale bądź asertywny - miej swoje zdanie i odważnie go broń.
Stwórz swoją hierarchię wartości
Wierząc w coś, nie popełniasz błędu, ale tworzysz coś, co wyznacza Ci niejako kierunek, w jakim chcesz i podążasz. Nie musisz przyjmować czyjejś hierarchii wartości, stwórz własną i realizuj swoje cele.
Naucz się krytykować i argumentować
Walcząc z cynizmem, nie musisz zgadzać się ze wszystkimi i na wszystko. Masz prawo kogoś lub coś skrytykować, ale pamiętaj, by czynić to z troską o innych: krytykuj konstruktywnie, argumentuj, bądź osobą uprzejmą.
Dbaj o siebie i innych
Dbaj o siebie ale i inne osoby, staraj się być osobą troskliwą, zrób czasem coś dla innych zupełnie bezinteresownie, altruizm w opozycji do postawy cynicznej jest najlepsza bronią.
Trenuj empatię
Trenuj postawę empatyczną, zastanawiaj się, co czują inni ludzie w danej sytuacji, nazywaj swoje emocje oraz staraj się odgadnąć, co czują inni, w ten sposób łatwiej Ci będzie zrozumieć motywy ich zachowania.
Dbaj o relacje z innymi
Dbaj o dobre relacje z innymi, odwiedzaj rodzinę, spotykaj się ze znajomymi, dzwoń do przyjaciół, nawiązuj kontakty, np. zagadaj obca osobę w sklepie, wybierz się na kurs językowy czy do szkoły tańca.
Wyzbywaj się agresji w kontaktach z innymi
Dbaj o to, aby nie zachowywać się agresywnie w relacjach z innymi, jeśli masz problem z nagromadzeniem negatywnych emocji, skorzystaj z dostępnych technik relaksacyjnych, np. medytacji lub zapisz się na warsztaty tematyczne.
Cynicy - co o nich myśli społeczeństwo?
Nie ukrywajmy, dzisiaj cynik budzi w społeczeństwie negatywne skojarzenia, jawi się nam jako osoba arogancka, bezczelna, wyrachowana i niemiła. Nie walcz z cynikiem bezpośrednio, nie kłóć się z nim. Walczmy z cynikiem, przeciwstawiając mu dobroć, bezinteresowność oraz życzliwość w kontaktach z innymi: tej broni obawia się najbardziej.